W sierpniu do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Poznaniu trafiło zlecone przez tę instytucję opracowanie dotyczące występowania nietoperzy w obiektach leżących w granicach obszaru Natura 2000 „Fortyfikacje w Poznaniu”. Opracowanie zostało wykonane przez poznańską firmę BIOTOPE Usługi przyrodnicze, przy współudziale wszystkich miejscowych chiropterologów prowadzących zimowe badania w fortach.
Dokument zawiera m.in. szczegółowe dane z ostatnich kilku lat, opis znaczenia każdego obiektu dla nietoperzy, a także ocenę rangi zimowisk na podstawie danych wieloletnich. Jednak chyba najważniejszą jego częścią jest waloryzacja fortów, ze wskazaniem miejsc kluczowych dla nietoperzy. Takich informacji, opartych na rzetelnej wiedzy, bardzo dotąd brakowało, co nie służyło ochronie tych zwierząt i było kłopotliwe dla obecnych lub potencjalnych użytkowników obiektów.
W opracowaniu zaproponowano podział pomieszczeń fortecznych na trzy strefy: ochronną (miejsca najcenniejsze dla nietoperzy, gdzie absolutnym priorytetem jest ich ochrona), buforową (miejsca ważne, ale nie kluczowe, z możliwością ograniczonego zagospodarowania) oraz użytkową (miejsca, które bez szkody dla zwierząt można całkowicie zagospodarować – nietoperze odwiedzają je wyjątkowo lub wcale).
Ideą dokumentu jest stworzenie koncepcji, która będzie godziła potrzeby ochrony latających ssaków oraz rosnącą presję turystyczną i gospodarczą na poznańskie forty. Wykorzystywanie przez ludzi miejsc o tak dużych walorach historycznych i użytkowych jest zupełnie zrozumiałe, zwykle korzystne dla obiektów i w znacznej części podziemi może być realizowane bez szkody dla ich wartości przyrodniczych. Trzeba jednak pamiętać, że w tak cennych zimowiskach nie wszędzie można realizować swoje pomysły bez ograniczeń.
Mamy nadzieję, że opracowanie pomoże pracownikom RDOŚ w ich pracy i przyczyni się do skuteczniejszej ochrony nietoperzy w poznańskich fortyfikacjach.
Radosław Jaros
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.