Bobry, bociany i inne

Najmłodsze Koło PTOP „Salamandra”, powstałe w Pszczewie w 2004 roku, skupia miłośników przyrody Pszczewskiego Parku Krajobrazowego. Nie powinno zatem nikogo dziwić, że członkowie „Salamandry” oraz służby parku inicjują i przeprowadzają wspólne akcje na rzecz ochrony tego właśnie obszaru.

Żeremie pośród szuwaru jeziora Szarcz Fot. Tomasz Schubert, archiwum PPK	Te młode gałązki topoli odstraszą każdego bociana Fot. Tomasz Schubert, archiwum PPK

Zimą oraz wczesną wiosną 2005 roku wspólnie inwentaryzowaliśmy ślady działalności bobrów na jeziorach parku. Ten największy europejski gryzoń pojawił się tu na przełomie XX i XXI wieku. Początkowo zajmował brzegi jezior położone na uboczu głównych szlaków turystycznych, gdzie znajdował ciszę i spokój, jednak trzy lata temu stwierdzono pierwsze ślady obecności bobrów na jeziorze Szarcz. Było to o tyle zaskakujące, że jezioro to w sezonie letnim pełni rolę „miejskiego kąpieliska” i w słoneczne dni jest oblegane przez tysiące plażowiczów. Mimo to, na granicy szuwaru i toni wodnej, powstały 2 pokaźne żeremia, a nielicznym szczęśliwcom udało się obserwować bobry nawet w dzień. Ziemno-wodne gryzonie stały się więc przyrodniczą atrakcją jeziora i dumą miejscowych, choć znaleźli się i tacy, którzy prorokowali olbrzymią liczbę ściętych drzew i potrzebę „odstrzału szkodnika”. Wyniki przeprowadzonej przez nas inwentaryzacji uciszyły wprawdzie te głosy, ale przyniosły też smutne wieści. Stwierdziliśmy znacznie więcej nielegalnie wyciętych drzew niż śladów bobrowej pracy. To człowiek wybierał dorodne olchy, wierzby, brzo­zy a nawet dęby, gdy bobrom wystarczały krzewiaste wierzby oraz drzewa o niewielkiej średnicy pnia (olchy i osiki). Gdzie zatem szkodnik i kogo trzeba „odstrzelić”? Wyniki inwentaryzacji przedstawiliśmy władzom lokalnego samorządu.

Jeszcze tylko podpisy budowniczych budki i można ją zawiesić na drzewie
Fot. Tomasz Schubert, archiwum PPK

Wiosną rozpoczęliśmy realizację projektu zatytułowanego „Przyjaciele ptaków”. Przedsięwzięcie to nawiązuje do sprawdzonej przed wielu laty, a dziś zarzuconej, akcji budowy skrzynek lęgowych w ramach zajęć praktyczno-technicznych. Starsi czytelnicy zapewne pamiętają, jak na lekcjach „zetpete” wykonywali w szkole budkę lęgową lub karmnik na ocenę. Było przyjemnie i pożytecznie, a ocena zawsze pozytywna! Dzięki firmie Werth-Holz Polska z Pszczewa możliwe było przygotowanie elementów do złożenia aż 50 ptasich budek. Pracownicy parku opracowali część teoretyczną lekcji o pomocy w ptasich lęgach, a członkowie pszczewskiej „Salamandry” czuwali nad tym, by uczniowie sklecili z gotowych elementów wygodne ptasie lokum. Takie lekcje przeprowadziliśmy w kilku szkołach oraz w Ośrodku Edukacji Przyrodniczej w Pszczewie. Wykonane przez dzieci budki wiszą już np. przy tamtejszej szkole i przedszkolu. Jest szansa, że podobny projekt będzie realizowany także w Sierakowskim Parku Krajobrazowym.

Na tablicy znajdziesz informacje o wiosennej dacie przylotu gospodarza i liczbie młodych
Fot. Tomasz Schubert, archiwum PPK

Jeszcze przed pierwszymi przylotami bocianów przeprowadziliśmy inwentaryzację ich gniazd. Część z nich, ulokowana na ściętych pniach starych drzew, przerosła młodymi odrostami, które uprzykrzały, a w niektórych wypadkach całkowicie uniemożliwiały ptakom lądowanie. Zorganizowaliśmy więc akcję ich usuwania, co wcale nie było łatwym zadaniem. Przydawała się umiejętność pracy na wysokości z piłą motorową i dużym sekatorem. Tuż po przylotach (których w tym roku odnotowaliśmy mniej) montowaliśmy tablice identyfikacyjne przy gniazdach. Duża tablica, wykonana ze sklejki i drewna, zawierająca informację o dacie przylotu ptaka i liczbie wyprowadzonych młodych, spełnia różne role, m.in. wzbogaca miejscowe atrakcje turystyczne. Polecamy ten prosty sposób zwrócenia uwagi na otaczający nas świat przyrody.

Tomasz Schubert
Pszczewskie Koło PTOP „Salamandra”

Składamy podziękowania firmie Werth-Holz Polska z Pszczewa za pomoc w przygotowaniu elementów budek lęgowych dla ptaków.