Preferencje gęsich migrantów

„Salamandra” już trzeci sezon koordynuje Monitoring Noclegowisk Gęsi – rozpoczęty w 2012 roku ogólnopolski program prowadzony w ramach Monitoringu Ptaków Polski. Ptaki przelatujące przez Polskę liczone są na blisko stu zbiorowych noclegowiskach podczas czterech kontroli – jesienią, zimą i wiosną.

W sezonie 2013/2014 najwyższą liczebność gęsi (Anser sp.) odnotowano podczas pierwszego liczenia wiosennego – naliczono wtedy około 458 tysięcy ptaków. Jesienią stwierdzono około 191 tysięcy gęsi, zimą około 178 tysięcy, a w czasie drugiego liczenia wiosennego około 106 tysięcy. Wyniki te były zbliżone do uzyskanych w poprzednim sezonie, choć w szczycie wiosennej migracji stwierdzono blisko 60 tysięcy ptaków więcej.

Uzyskane wyniki potwierdzają duże znaczenie obszarów Natura 2000 dla ochrony gęsi – odnotowano w nich, w zależności od sezonu fenologicznego, od 70 do blisko 90% tych ptaków. Dane zdobyte w tym projekcie wskazują na duże znaczenie Polski jako zimowiska i miejsca przystankowego podczas migracji dla gęsi zbożowej i białoczelnej (w Polsce zimuje około 15% tej pierwszej i około 20% drugiej, z populacji zimujących w centralnej Europie).

Wyniki liczenia zostały wykorzystane przez zespół naukowców w pracy opublikowanej w Ecological Research*. W publikacji tej opisano wzorce występowania i liczebności gęsi na noclegowiskach w skali całej Polski w zależności od struktury krajobrazu. Okazuje się, że gęsi preferują obszary o małym udziale terenów zurbanizowanych i lasów oraz takie, gdzie rolnictwo jest zintensyfikowane. Warunkiem ich występowania jest także obecność dużych zbiorników wodnych gwarantujących bezpieczne warunki nocowania.

Projekt monitoringu gęsi na noclegowiskach jest częścią dużego programu monitoringu ptaków finansowanego przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (więcej informacji można uzyskać na stronie www.monitoringptakow.gios.gov.pl).

Przemysław Wylegała
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.