Pająk wegetarianin

Wszystkie spośród 40 tysięcy odkrytych do tej pory gatunków pająków zaliczano do typowych drapieżników. Tymczasem mały pajączek Bagheera kiplingi wydaje się nie przejmować ogólnoświatowymi trendami, korzystając z zupełnie innej bazy pokarmowej.

Pająk Bagheera, należący do rodziny skakunów (Salticidae), żyje na krzewach akacjowych w lasach Ameryki Środkowej i Meksyku. Akacje te związane są mutualistyczną* zależnością z pewnym gatunkiem mrówek. Mrówki strzegą krzewów przed roślinożernymi zwierzętami, przystępując do zmasowanego ataku w razie jakiegokolwiek zagrożenia, a akacje w zamian odwdzięczają się słodką wydzieliną specjalnych gruczołów (tzw. ciałka Belta) usytuowanych na wierzchołkach liści. Bagheera kiplingi okrada spółkę mrówki-akacja, nie tyle podbierając słodką żywicę, co pożerając ciałka Belta w całości. Ten z pozoru łatwy sposób na zdobywanie pokarmu niesie jednak z sobą pewne ryzyko - gdy mrówki odkryją intruza, zaciekle atakują, wobec czego musi on pozostawać niezauważony. Na jego korzyść działa doskonały wzrok, szybkość i niebywała zwinność, charakterystyczne dla tej rodziny pająków.

Osobliwość Bagheera kiplingi nie kończy sie jednak na preferencjach pokarmowych - pająk ten nie potrzebuje sieci do polowania. Zamiast tego wykorzystuje swoje przędzotwórcze zdolności do budowania swoistych schronów, w których samice opiekują się młodymi. Z racji ciągłego zagrożenia ze strony mrówek, również samce biorą udział w opiece nad potomstwem, co w świecie pająków jest kolejnym wyjątkiem.

Dieta bezmięsna wygenerowała nie tylko nietypowe zachowania społeczne, ale także przystosowania fizjologiczne - do tej pory sądzono, że organizmy pająków nie są zdolne do trawienia pokarmu roślinnego. Drapieżne pająki, atakując ofiarę, wstrzykują do jej ciała porcję enzymów trawiennych, aby po czasie wyssać przetrawiony koktajl. A pająk Bagheera zjada roślinne elementy w całości.

Odkrycia osobliwych zwyczajów tego gatunku dokonało w tym roku dwóch naukowców - Christopher Meehan z Vilanova University oraz Eric Olson z Brandeis University. Co ciekawe, związek mrówek z krzewami akacji, które zamieszkują pająki Bagheera, badany był od blisko 50 lat, a sam gatunek Bagheera kiplingi znany jest ludzkości od przeszło 100 lat.

Agnieszka Graclik
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

*) Mutualizm – wzajemne oddziaływanie na siebie najczęściej dwóch różnych gatunków, przynoszące obu wymierne korzyści i niezbędne do przetrwania każdego z nich.