Nietoperze w... studniach
Spośród wielu miejsc, w których zimują nietoperze, takich jak bunkry, sztolnie, piwnice czy jaskinie, studnie są jednym z najdziwniejszych. Początkowo wydawało się to nam mało prawdopodobne, by można było spotkać tam większą liczbę tych zwierząt. Dopomógł nam przypadek.
„Ja mam tam zejść?!”
Fot. Andrzej Kepel
Od dawna mieszkańcy wsi Rzecin, leżącej na skraju kompleksów leśnych Puszczy Noteckiej mówili, że wyciągali utopione „gacoperze” ze studni. Nikt jednak nie traktował tych informacji zbyt poważnie. Kiedyś znajoma opowiedziała mi, jak pewnego jesiennego wieczoru obserwowała nietoperze wylatujące ze studni. Sprawdziłem to, i rzeczywiście, w szczelinach między betonowymi kręgami zimowały nocki rude i gacek.
„Kończ fotografować i schodź na dół!”
Fot. Andrzej Kepel
Początkowo nikt nie dawał wiary mojej obserwacji, jednak udało mi się nakłonić chiropterologa (tak nazywa się fachowo badacz nietoperzy) Rafała Bernarda do wyjazdu. Podczas pierwszej kontroli znaleźliśmy nietoperze zimujące również w innych studniach.
Opublikowaliśmy nasze dane w wydanym w Wielkiej Brytani czasopiśmie „Bat News”. Sprawa zaczęła zataczać coraz szersze kręgi. Było to pierwsze polskie doniesienie o hibernacji nietoperzy w takim miejscu.
Podczas ostatniej konferencji zorganizowanej przez badaczy nietoperzy w Toruniu, Marek Kowalski przedstawił dane Mazowieckiej Grupy Badaczy Nietoperzy z kontroli prowadzonych na terenie Kujaw (Lidzbarsko-Warmiński Park Krajobrazowy). Oni również znaleźli nietoperze licznie zimujące w studniach.
Najwięcej nietoperzy zimowało w obfitujących w szczeliny studniach ceglanych
Fot. Andrzej Kepel
„Salamandra” postanowiła prowadzić dalsze badania i wraz z Rafałem Bernardem, Andrzejem Kepelem oraz Sławkiem Michalakiem zaczęliśmy regularne poszukiwania we wszystkich studniach na terenie „naszej” wsi. Zorganizowaliśmy, jak dotąd, trzy takie kontrole. Dzięki nim udało nam się ustalić, że studnie są dla nietoperzy jednym z atrakcyjniejszych miejsc na przetrwanie zimy na terenie wiejskim. Zwierzęta te zdają się wręcz przedkładać studnie nad inne kryjówki i nie sprawia im większej różnicy czy studnia jest używana, czy nie.
Jakkolwiek początkowo grupa biologów wędrująca po wsi z długą drabiną i wchodząca do wszystkich studni budziła sporą sensację, teraz, w wyniku wielu przeprowadzonych przy okazji badań rozmów z gospodarzami, nietoperze mogą spotkać w tamtej okolicy licznych przyjaciół. Nikogo też już nie zdziwią „gacki” zimujące w studni.
Andrzej Gawlak
