SALAMANDRA z pójdźką pod choinkę

Opublikowano: środa, 20, grudzień 2023 15:45

30 lat minęło…

…chciałoby się powiedzieć: jak jeden dzień, cytując słowa piosenki z „Czterdziestolatka”, ale to nie byłaby prawda. 30 lat to kawał czasu w naszej osobistej historii, mamy więc co wspominać. Nasz Magazyn ewoluował na przestrzeni tych lat, aż zmienił się nie do poznania, szczególnie biorąc pod uwagę jego pierwszy, a w zasadzie zerowy numer, który był zwykłą kserokopią na kartce A4 złożonej na pół. Na kształt czasopisma miały wpływ zarówno możliwości techniczne i finansowe Towarzystwa, jak i osoby, które je tworzyły. Niemal w każdym numerze pojawiały się ulepszenia, wprowadzano w życie nowe pomysły, powstawały nowe działy i prezentowali się nowi autorzy. To przede wszystkim oni tworzą SALAMANDRĘ, oddając czytelnikom swoje serce, wiedzę i zdolności. Jesteśmy ogromnie wdzięczni za to wsparcie.

O naszych pierwszych krokach można poczytać w numerze jubileuszowym (2/2013), wydanym z okazji 20-lecia PTOP „Salamandra”, którego spora część została poświęcona wspomnieniom związanym z początkami działalności Towarzystwa. Niestety nie jest on już dostępny w wersji drukowanej, ale wszystkie zawarte w nim artykuły, łącznie z częścią wspominkową, można znaleźć na naszej stronie internetowej, do której odwiedzania zachęcamy.

Okrągły jubileusz to czas podsumowań, a także próba spojrzenia w przyszłość. Pomysłów mamy mnóstwo. Cały czas marzymy o zwiększeniu częstotliwości wydawania kolejnych numerów, jednak wiązałoby się to ze znaczącym wzrostem kosztów, a obecnie po prostu nas na to nie stać. Odcięci od finansowania ze środków publicznych, przez kilka ostatnich lat mogliśmy liczyć jedynie na bezinteresowność autorów, a także hojność osób i firm, które mając na względzie edukacyjne znaczenie naszej działalności wydawniczej, mogły i chciały ją wspierać – bardzo dziękujemy! Wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, jak ogromne znaczenie w obecnych czasach ma szerzenie wiedzy ekologicznej i propagowanie postaw przyjaznych przyrodzie. Jest to bowiem inwestycja w lepszą, bezpieczniejszą przyszłość naszą oraz następnych pokoleń.

W obecnym, ostatnim tegorocznym numerze (mamy nadzieję, że nie ostatnim w ogóle), zwracamy szczególną uwagę na to, jak ważne w naszej przestrzeni są drzewa – nie tylko dla nas samych, lecz przede wszystkim dla wielu powiązanych z nimi (często w sposób mało oczywisty) organizmów. Ich rozbudowane systemy korzeniowe, oprócz mocowania w gruncie i dostarczania drzewom wody oraz składników odżywczych, tworzą podziemną sieć komunikacyjną, stabilizującą całe ekosystemy, w których skład również my wchodzimy. Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA jest jednym z takich drzew w świecie wydawnictw przyrodniczych, w którym gromadzone są wiedza, doświadczenie, emocje, przeżycia, uczucia, pasje i mnóstwo dobrej energii. Choć różnorodne wichury mocno targały ostatnio jego koroną, to głęboko zapuszczone korzenie nie pozwoliły mu się jeszcze przewrócić. I oby do tego nigdy nie doszło…

Życzę przyjemnej lektury!

Adriana Bogdanowska - Redaktor naczelna

Sztuka Natury 2023 - festiwal dla pasjonatów fotografii i filmu przyrodniczego

Opublikowano: środa, 08, listopad 2023 18:00

Tegoroczna, siedemnasta edycja Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Wizualnych Inspirowanych Naturą SZTUKA NATURY odbędzie się w Toruniu od 1 do 3 grudnia 2023 roku. Pokazy zdjęć, filmów, wystawy, spotkania z autorami, konkursy, wymiana doświadczeń i możliwość testowania sprzętu fotograficznego – to atrakcje przewidziane na trzy festiwalowe dni w różnych miejscach grodu Kopernika. 

Uroczyste otwarcie Festiwalu odbędzie się tym razem w Akademickim Centrum Kultury i Sztuki „Od Nowa”, gdzie nastąpi rozstrzygnięcie konkursów fotograficznego oraz pokazów multimedialnych, które są nieodłączną częścią tego wydarzenia. Zostanie również wręczona nagroda specjalna za znaczący wkład w rozwój polskiej fotografii i filmu przyrodniczego.

Kolejne dwa dni to autorskie prezentacje zaproszonych gości, którzy przedstawią swój bogaty dorobek zdjęciowy lub filmowy. Zwieńczeniem Festiwalu będzie spotkanie z ambasadorem marki Sony, która jest sponsorem głównym imprezy. 

Warto dokładnie przejrzeć szczegółowy program imprezy i zarezerwować sobie czas na tę wyjątkową, przyrodniczo-artystyczną ucztę.

Na stoisku festiwalowym będzie również możliwość zakupu najnowszych numerów SALAMANDRY i zamówienia prenumeraty.

Organizatorami Festiwalu są Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych, Oddział w Toruniu oraz Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. 

Wstęp na wydarzenie jest bezpłatny. 

Zapraszamy w imieniu organizatorów!

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA patronuje Sztuce Natury już po raz trzynasty.

Program tegorocznej edycji i pozostałe informacje są dostępne na stronie Festiwalu oraz na profilu FB.

Zapraszamy na V Polskie Sympozjum Herpetologiczne!

Opublikowano: wtorek, 07, listopad 2023 16:48

Towarzystwo Herpetologiczne NATRIX już po raz piąty zaprasza naukowców, studentów, przedstawicieli jednostek samorządowych i firm oraz wszystkie inne osoby, którym bliskie są płazy i gady do udziału w Polskim Sympozjum Herpetologicznym. Tegoroczna edycja odbędzie się 25 i 26 listopada br. we Wrocławiu.

Sympozjum to jedyna w Polsce konferencja poświęcona w całości herpetologii w bardzo szerokim zakresie – od ochrony, przez edukację, ekologię i faunistykę, po badania molekularne. Wydarzenie to jest otwarte dla wszystkich zainteresowanych i stanowi okazję do wymiany doświadczeń oraz integracji środowiska herpetologów. O wysoki poziom wszystkich prezentowanych wystąpień zadba jak co roku Komitet Naukowy, a dla chętnych przewidziane są również warsztaty tematyczne. 

Tegoroczny program zapowiada się bardzo interesująco.

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA patronuje Polskiemu Sympozjum Herpetologicznemu od pierwszej edycji. Podczas przerw miedzy poszczególnymi sesjami będzie można nabyć najnowsze numery i zamówić prenumeratę czasopisma. 

Więcej informacji na stronie wydarzenia oraz na profilu PSH na Facebooku. 

Zapraszamy w imieniu organizatorów!

Zielniki. Ochrona i konserwacja - nowe wydawnictwo PWN

Opublikowano: piątek, 20, październik 2023 15:40

Zielniki są dokumentacją związków świata człowieka ze światem roślin. Dzięki nim można prowadzić analizy dotyczące m.in. bioróżnorodności, migracji gatunków, zmian klimatycznych, skażenia środowiska, historii farmacji, historii chorób, a także wielu zagadnień z dziedziny etnobotaniki, religioznawstwa, socjologii i antropologii.

Najstarsze na świecie zachowane zielniki pochodzą z połowy XVI wieku i stanowią unikatowe repozytorium informacji (także genetycznej) o roślinach sprzed setek lat.

Niniejsza publikacja jest prawdziwym kompendium wiedzy na temat zielników, umożliwiającym korzystanie w pełni z ich potencjału jako archiwów informacji naukowej. Jej zakres został określony na podstawie konsultacji z opiekunami zbiorów przyrodniczych.

W poszczególnych rozdziałach opisano:
- rozwój historii naturalnej i historię powstawania zielników na tle rozwoju botaniki jako propedeutyki nauk przyrodniczych;
- najstarsze zabytki zielnikowe w Polsce i na świecie;
- zagadnienia etyczne związane ze zbiorem roślin, zarządzaniem zbiorami przyrodniczymi, w tym zielnikami i ochroną historycznych kolekcji jako obiektów zabytkowych;
- technikę i technologię wytwarzania zielników, z omówieniem budowy chemicznej podstawowych elementów strukturalnych występujących w zielnikach;
- historię stosowania środków biobójczych, które często w sposób trwały zanieczyszczają zbiory zielnikowe i mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia użytkowników;
- procesy degradacji występujące w zbiorach zielnikowych, z uwzględnieniem degradacji materiału genetycznego;
- metody ochrony prewencyjnej i interwencyjnej w ramach polityki Integrated Pest Management (IPM);
- badania związane z ochroną materiału genetycznego w zbiorach przyrodniczych;
- realizacje konserwatorskie na trzech zabytkowych zielnikach z XVIII wieku z polskich zbiorów, należących do najstarszych i najcenniejszych obiektów tego typu w Polsce.

Publikacja będzie pomocna dla:
- kuratorów i opiekunów zbiorów zielnikowych i innych zbiorów przyrodniczych;
- pracowników muzeów przyrodniczych i regionalnych, bibliotek, archiwów;
- botaników, genetyków, etnobotaników, farmaceutów, studentów botaniki farmaceutycznej i wszystkich innych badaczy korzystających z zielników;
- studentów nauk biologicznych, farmacji i medycyny, zainteresowanych poszerzeniem wiedzy na temat początków nauk przyrodniczych i historycznych metod badawczych oraz historią stosowania toksycznych substancji jako metod ochrony;
- studentów biologii, biotechnologii, farmacji, leśnictwa i nauk rolniczych, jako uzupełnienie wiedzy o dokumentacji zasobów roślinnych;
- studentów kierunków związanych z ochroną zabytków (konserwacja i restauracja dzieł sztuki, ochrona dóbr kultury);
- miłośników przyrody i współczesnych twórców zielników.

Książka stanowi podstawę do odpowiedzialnego dokumentowania otaczającej nas informacji biologicznej, które jako dziedzictwo docenią przyszłe pokolenia.

Tytuł dostępny jest na stronie Księgarni PWN.

Dane techniczne:
Druk: Warszawa, 2023
Wydanie/Copyright: wyd. 1, 2023
Autor: Magdalena Grenda-Kurmanow
Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN
Typ oprawy: miękka

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA patronuje temu wydawnictwu.

Pacjent Przyroda. Konferencja przyrodnicza w Krzemionkach na kanale YouTube

Opublikowano: środa, 18, październik 2023 11:49

2 września 2023 roku w Muzeum Archeologicznym i Rezerwacie Krzemionki odbyła się konferencja naukowa „Pacjent Przyroda. Możliwości i potrzeby tworzenia nowych obszarów chronionych w Polsce oraz ochrony obszarów istniejących”. Ma ona być przyczynkiem do corocznych konferencji przyrodniczych organizowanych przez Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim oraz Stowarzyszenie Społeczno-Przyrodnicze M.O.S.T.

W ramach zagadnień konferencyjnych stawiane są pytania: czy potrzebna jest ochrona przyrody, czy możliwe jest tworzenie nowych obszarów chronionych, jak nimi zarządzać, czy obecne prawo nadąża za wyzwaniami dynamicznych zmian cywilizacyjnych, czy ochrona lokalnie ma znaczenie globalnie, co chronić, po co chronić.

Tylko 0,54 proc. powierzchni kraju objęte jest ochroną jako rezerwaty przyrody. Tylko 0,32 proc. powierzchni województwa świętokrzyskiego to rezerwaty przyrody. Mimo że w naszym kraju wciąż znajduje się wiele unikatowych, przyrodniczo cennych, dobrze zachowanych obszarów, obejmowanie ich ochroną prawną napotyka rozmaite trudności.

Powoływanie nowych obszarów chronionych, przede wszystkich tych o najwyższym reżimie – parków narodowych i rezerwatów – ma szczególne znaczenie w kontekście takich globalnych zagrożeń, jak zmiany klimatyczne, presja ze strony gatunków inwazyjnych, szybkie tempo wzrostu populacji ludzkiej z dynamicznym rozwojem wszelkiej infrastruktury. Zjawiska te wspólnie tworzą system oddziaływań o charakterze sprzężenia zwrotnego, skutkiem czego na całym świecie notuje się nieznane dotąd tempo zaniku różnorodności biologicznej.

Ochrona najcenniejszych przyrodniczo miejsc, przede wszystkim starych, naturalnych lasów i wszelkiego rodzaju mokradeł, zaczyna mieć znaczenie nie tylko z punktu widzenia zachowania bioróżnorodności jako takiej, lecz także jako warunek zachowania zdrowia i życia ludzi, czyli dotyczy zagadnień bezpieczeństwa i zdrowia publicznego.

Zarówno stare lasy, jak i mokradła nieleśne są naturalnym rezerwuarem wody, wiążą również dwutlenek węgla. Tym samym stanowią naturalną barierę chroniącą ludzi i inne ekosystemy oraz organizmy przed nieodległą perspektywą coraz intensywniejszych zjawisk atmosferycznych, w tym susz. Obszary takie mają zatem bezpośredni wpływ na funkcjonowanie gospodarki, także żywnościowej.

Muzeum Archeologiczne i Rezerwat Krzemionki, oddział Muzeum Historyczno-Archeologicznego w Ostrowcu Świętokrzyskim, zarządza większością obszaru rezerwatu przyrody Krzemionki Opatowskie. Na Muzeum spoczywa obowiązek realizacji zapisów Planu Zadań Ochronnych obszaru Natura 2000 Krzemionki. Właśnie to miejsce nadaje się szczególnie dobrze do podejmowania wszelkiej problematyki związanej z długofalową, działalnością przemysłową człowieka w stale zmieniającym się przyrodniczo świecie.

Rezerwat jest częścią obszaru Natura 2000 Krzemionki, światowym obiektem dziedzictwa UNESCO jako komponent Krzemionkowskiego Regionu Pradziejowego Górnictwa Krzemienia Pasiastego, a jego fragment to Pomnik Historii ustanowiony przez Prezydenta Rzeczypospolitej. W konferencji wzięli udział naukowcy i działacze organizacji pozarządowych zajmujący się ochroną przyrody. 

Wśród prelegentów znaleźli się naukowcy z kilku ośrodków akademickich i instytucji naukowo-badawczych z całej Polski oraz przedstawiciele Krzemionki i organizacji pozarządowych.

Na kanale YouTube dostępny jest zapis całej konferencji (poszczególne wystąpienia będą zamieszczane sukcesywnie, aby była możliwość oglądania konkretnego wystąpienia bez konieczności słuchania całości przez wiele godzin).

Szczegółowy program konferencji znajduje się na stronie internetowej Stowarzyszenia M.O.S.T oraz Muzeum, a także w mediach społecznościowych obu instytucji.

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA objął konferencję patronatem.

Związek Polskich Fotografów Przyrody serdecznie zaprasza na XIX odsłonę Międzynarodowego Festiwalu Fotografii Przyrodniczej WIZJE NATURY

Opublikowano: wtorek, 17, październik 2023 13:27

Wizje Natury to doroczne święto fotografii przyrodniczej z udziałem uznanych fotografów z Polski i zagranicy, które od lat przyciąga uwagę sporej rzeszy widzów. Podczas dwóch dni festiwalowych zaproszeni goście zaprezentują swoje dokonania, dzieląc się opowieściami i doświadczeniem zdobytym podczas dokumentowania świata przyrody.

Podczas Festiwalu nie zabraknie także emocji związanych ze współzawodnictwem. Rozstrzygnięte zostaną aż trzy towarzyszące spotkaniu konkursy: doroczny Konkurs Pokazów Multimedialnych, Konkurs Fotograf Roku 2023 ZPFP oraz Konkurs „Dzikie, piękne, polskie”.

Tradycyjnie Festiwal uświetni również wernisaż wystawy fotografii przyrodniczych.  

Z myślą o uczestnikach przygotowana zostanie również strefa wystawców i organizacji pozarządowych, gdzie będzie można skorzystać z rad konsultantów, zapoznać się z najnowszym sprzętem fotograficznym, a także nabyć rozmaite gadżety i literaturę przyrodniczą. Nie zabraknie również stoiska Magazynu Przyrodniczego SALAMANDRA, na którym będzie można zaopatrzyć się w najnowsze numery i zamówić prenumeratę. Organizatorzy przewidują też atrakcyjne niespodzianki.

Tegoroczna edycja, wzorem ubiegłorocznej, będzie miała charakter hybrydowy (stacjonarny i online), dzięki czemu udział w niej będzie możliwy niemal z każdego zakątka świata.

Miejscem spotkania będzie Centrum Edukacji Kampinoskiego Parku Narodowego. Transmisję online będzie można śledzić na kanale YouTube.

Szczegóły Festiwalu znajdują się na fanpejdżu oraz stronie Związku Polskich Fotografów Przyrody.

Organizatorzy Festiwalu: Związek Polskich Fotografów Przyrody, Kampinoski Park Narodowy
Termin: 18–19 listopada 2023 r.
Miejsce: Centrum Edukacji Kampinoskiego Parku Narodowego, ul. Kazimierza Tetmajera 38, Izabelin C

Wstęp na Festiwal jest bezpłatny.

----

Magazyn Przyrodniczy Salamandra patronuje Wizjom Natury od 2009 roku.

100 puchatych ciem - wystawa haftu inspirowanego przyrodą

Opublikowano: czwartek, 20, kwiecień 2023 20:01

Igła (i nitka) zamiast entomologicznej szpilki

Ćmy wzbijają się do lotu, gdy my zbieramy się do snu. To może jeden z powodów, dla których częściej wzbudzają strach, niż zachwyt – mamy niewiele okazji do przyjrzenia się tej urokliwiej grupie owadów.

Okazję ku temu tworzy niecodzienny projekt artystyczny – 100 puchatych ciem. W jego ramach artystka Katarzyna Kajukało-Drygalska wyhaftowała sto prac prezentujących sto gatunków motyli nocnych wybranych z polskiej entomofauny.

 

Niezliczona inspiracja

Haft jest techniką wymagającą precyzji i czasu, jednak jednym z najtrudniejszych etapów projektu był wybór gatunków. W Polsce możemy spotkać ponad trzy tysiące gatunków motyli nocnych, a to − ku zaskoczeniu wielu − prawie 20 razy więcej niż dziennych. Wiele z nich spodziewalibyśmy się spotkać raczej w tropikalnym lesie niż na wieczornym spacerze w parku. Tymczasem w pracach odnajdziemy całą feerię barw, rozmiarów i kształtów, które prezentują polskie ćmy. Róż na skrzydłach zmrocznika pazika zawstydziłby niejednego motyla, błyszczki mienią się na łące niczym ukryty skarb, a oblaczek granatek budzi skojarzenie gwiezdnego nieba w bezchmurną noc.

Sekrety nocnego życia

Poza tym, że piękne, ćmy są również niezwykle fascynujące. Niektóre z nich potrafią zawisnąć w miejscu nad kwiatem niczym koliber, inne przebiegle zakraść się do ula, żeby wykraść miód. Ich zdolności kamuflażu sprawiają, że są nie do odróżnienia od ułamanej gałązki, opadłego liścia czy… ptasiej kupy. Zasługują na trochę więcej uznania niż mają, bo są w ekosystemie niezwykle ważne − to jedna z najliczniejszych grup organizmów żywych, od której różnorodności uzależniony jest szereg innych gatunków.

Sztuka w służbie ochrony przyrody

Mimo tych walorów, ćmy nie cieszą się tak powszechną sympatią jak motyle dzienne. Haft pozwala zwalczać tą jawną dyskryminację w realiach owadziego świata i odczarować ich wizerunek. Bo chociaż artystka często słyszy, że jej prace można pomylić z prawdziwymi okazami, to jednak nie zerwą się one z zaskoczenia do lotu. Dzięki temu haft pozwala oswoić strachy i służyć ochronie przyrody.
 
Hafty w muzeum

Projekt zwieńczy wystawa, która otworzy się wernisażem w dniu 22 kwietnia 2023 r. o godz. 13:00, a zakończy z końcem września. Wystawa odbędzie się w Krakowie, w Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wyszywanym motylom nocnym towarzyszyć będą prawdziwe okazy pochodzące z jednej z najcenniejszych w Polsce kolekcji entomologicznej, gromadzonej przez stulecia na uniwersytecie, co pozwoli w pełni poznać piękno rodzimej przyrody.

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA patronuje wystawie.

Zapraszamy na XXII Zlot Obywateli Rzeczpospolitej Ptasiej!

Opublikowano: wtorek, 18, kwiecień 2023 06:41

Już w najbliższą sobotę do Słońska zlecą się wielbiciele skrzydlatej braci na swoje doroczne święto – Zlot Obywateli Rzeczpospolitej Ptasiej. Wzorem lat ubiegłych zlotowicze będą mogli wziąć udział w wycieczce, autorskich prezentacjach zaproszonych gości i warsztatach tematycznych. Jest to też doskonała okazja, aby zostać pełnoprawnym obywatelem ptasiej republiki i otrzymać specjalny paszport. Tym razem impreza odbędzie się w nowym miejscu, bo w siedzibie Ośrodka Muzealno-Edukacyjnego Parku Narodowego Ujście Warty.

Rzeczpospolita Ptasia to wyjątkowa w skali europejskiej inicjatywa Towarzystwa Przyjaciół Słońska „Unitis viribus”, która ma na celu zrzeszenie miłośników ptaków odwiedzających Park Narodowy „Ujście Warty” – ptasie eldorado. Jest to jednak przede wszystkim turystyczna wizytówka i sposób na uatrakcyjnienie tego niezwykle ciekawego, zarówno pod względem przyrodniczym, jak i kulturowym, zakątka naszego kraju. I jak każda republika ma swojego prezydenta. Stałym punktem programu jest nadanie honorowego obywatelstwa RP, mianowanie Ambasadora RP oraz wybory Ptaka Roku.

Tylko do 19 kwietnia na fanpejdżu organizatora można wziąć udział w prawyborach PTAKA ROKU 2024, który zostanie wyłoniony podczas tegorocznego Zlotu. Z dziesięciu nominowanych można wybrać trzy kandydatury do tego tytułu. W tym roku do tego zaszczytnego miana kandydują: czapla biała, sokół wędrowny, bocian biały, kulik wielki, batalion, bernikla białolica, rybitwa białoczelna, srokosz, kszyk i wąsatka.

Program imprezy zapowiada się bardzo interesująco. Wśród zaproszonych gości jest m.in. prof. Rafał Kowalczyk, który opowie o żubrach i problemach związanych z ochroną tych wielkich roślinożerców, o czym można przeczytać również w najnowszym numerze Magazynu. Z kolei w przerwach będzie można obejrzeć wystawę fotografii nagrodzonych w konkursie FOTO-EKO 2022 organizowanym przez PTOP „Salamandra”.

Udział w Zlocie jest odpłatny. W ramach wpisowego każdy uczestnik otrzyma magnes, kubek i skromny poczęstunek oraz będzie mógł wziąć udział w prelekcjach i wycieczce. Konieczne jest wcześniejsze zgłoszenie udziału mailem na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..

Więcej informacji znajduje się na stronie Towarzystwa Przyjaciół Słońska „Unitis Viribus” oraz na fanpejdżu i załączonym plakacie.

Magazyn Przyrodniczy SALAMANDRA ma przyjemność patronować Zlotowi Obywateli Rzeczpospolitej Ptasiej już po raz trzynasty.

Serdecznie zapraszamy!

Nowa SALAMANDRA na wiosnę

Opublikowano: czwartek, 16, marzec 2023 10:29

Już od najbliższego piątku najnowszy numer SALAMANDRY dostępny będzie w sprzedaży, zarówno w Empikach na terenie całego kraju, jak i siedzibie PTOP "Salamandra" (także wysyłkowo). Z różnych powodów musieliśmy zrezygnować z wydania drugiego zeszłorocznego numeru. Nasi prenumeratorzy nie muszą się jednak obawiać, ponieważ otrzymają tyle numerów, ile zamówili (prenumerata się wydłuży).

W tym sezonie zimie znów nie udało się zaskoczyć drogowców. Przynajmniej nie w zachodniej części kraju, bo tutaj śniegu spadło jak na lekarstwo. Nie będzie więc typowych wiosennych rozlewisk w dolinach rzecznych, starorzecza zamiast wypełnić się wodą, będą zarastać roślinnością. Wody wszędzie tyle, co kot napłakał. Trudno oczekiwać, że coś się jeszcze zmieni na lepsze (numer zamykamy 21 lutego). Panująca od kilku lat susza będzie się tylko pogłębiać. W miesiącach zimowych odnotowywane są najwyższe temperatury w historii. Przyroda wariuje – już na początku stycznia kwitła leszczyna, widywano też aktywne płazy, o pierwszych kwitnących wawrzynkach wilczełyko i śnieżycach wiosennych donoszono w połowie lutego. Żurawie praktycznie nie odlatują na zimowiska i dużo wcześniej niż zwykle zajmują swoje rewiry lęgowe. To tylko niektóre z tych najbardziej widocznych sygnałów, że coś się zmienia. I do tych zmian będziemy musieli się przyzwyczaić, bo wkrótce nie będą już żadnym odstępstwem od normy. Na skutek globalnego ocieplenia klimatu coraz więcej gatunków południowych zasiedla nasz kraj, te zimnolubne z kolei tracą bezpowrotnie swoje siedliska, więc zmienia się również skład gatunkowy fauny i flory, a zróżnicowanie biologiczne wyraźnie ubożeje. Choć zmiany klimatyczne są zjawiskiem cyklicznym, nasza działalność znacznie przyspieszyła te procesy. Aby dać przyrodzie nieco więcej czasu na przystosowanie się, człowiek może i powinien tak zmienić swoje zachowanie, żeby choć trochę spowolnić obserwowane trendy, bo zatrzymać ich już chyba nie sposób.

Tradycyjnie więc również w tym numerze Magazynu staramy się pokazywać bogactwo przyrody (nie tylko rodzimej), wskazując problemy, z którymi musi ona się mierzyć. Próbujemy też odpowiedzieć na nurtujące nas wszystkich pytania o przyszłość następnych pokoleń, które będą oglądać już zupełnie inny świat. Ale cofamy się także w zamierzchłą przeszłość, gdy człowieka jeszcze na Ziemi nie było. Posłuży temu cykl artykułów w nowym dziale poświęconym paleoornitologii.

Postanowiliśmy nieco zmienić styl okładki i układ wnętrza Magazynu, aby artykuły były czytelniejsze. Mimo galopującej inflacji i rosnących kosztów wydawania czasopisma, ceny poszczególnych zeszytów oraz prenumeraty pozostają bez zmian.

Życzę przyjemnej lektury!

Adriana Bogdanowska
Redaktor naczelna

Zapraszamy do Torunia na Sztukę Natury!

Opublikowano: środa, 30, listopad 2022 18:17

W najbliższy weekend (począwszy od piątku), 2–4 grudnia br., w Toruniu już po raz piętnasty spotkają się pasjonaci fotografii i filmu przyrodniczego na swoim dorocznym święcie w ramach Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Wizualnych Inspirowanych Naturą „Sztuka Natury” Toruń 2022.

Organizatorzy jak zwykle postarali się o to, aby program imprezy był bardzo bogaty i interesujący. Podczas wieczoru inauguracyjnego tradycyjnie poznamy laureata nagrody specjalnej za znaczący wkład w rozwój polskiej fotografii i filmu przyrodniczego. Będzie to również okazja do spotkania z autorem i zapoznania się z jego dorobkiem. Rozstrzygnięte zostaną także towarzyszące festiwalowi konkursy: fotograficzny  „Natura – Naturalnie!” oraz pokazów multimedialnych.

Podczas dwóch pierwszych dni planowane są wernisaże aż sześciu wystaw fotograficznych, w tym jednej poświęconej pamięci Tomasza Ogrodowczyka – uznanego fotografa, dźwiękowca i filmowca przyrody – której współtwórcami są jego przyjaciele. Stałym punktem programu festiwalowego jest wystawa prac zgłoszonych na konkurs, którą będzie można podziwiać m.in. w dniu uroczystego otwarcia festiwalu w Centrum Kultury Dwór Artusa.

W sobotę i niedzielę przeniesiemy się do Akademickiego Centrum Kultury i Sztuki „Od Nowa”, gdzie zaproszeni goście zaprezentują swoją twórczość. Gościem specjalnym tegorocznej edycji będzie Sandra Bartocha – niemiecka fotografka, specjalizująca się w fotografii krajobrazu oraz pracach abstrakcyjnych, której szczególnym celem jest tworzenie obrazów wywołujących reakcję emocjonalną. Jej zdjęcia były nagradzane w najważniejszych międzynarodowych konkursach, m.in. Wildlife Photographer of the Year i International Photography Awards, i są regularnie prezentowane na wystawach w muzeach i galeriach Europy.

W przerwach będzie można przetestować sprzęt fotograficzny firmy Sony, która od wielu lat jest mecenasem festiwalu. Zwieńczeniem imprezy będzie spotkanie z ambasadorem tej marki – Markiem Arcimowiczem, który z zawodu jest fotografem, dziennikarzem i projektantem, związanym z magazynem  NATIONAL GEOGRAPHIC Polska od początku jego istnienia. Jest on również pomysłodawcą, założycielem i gospodarzem festiwalu FotoCamp w Karkonoszach, nazywanego „fotograficznym Woodstock'iem".

Warto dokładnie przejrzeć program festiwalu i zarezerwować sobie czas na tę wyjątkową, artystyczną ucztę. Późnojesienna, mroczna aura dodatkowo sprzyja zanurzeniu się w wirtualny świat dzikiej przyrody.

Na stoisku festiwalowym będzie również możliwość zakupu obu ostatnich numerów SALAMANDRY i przedłużenia lub zamówienia prenumeraty, do czego nieustająco zachęcamy.

Wraz z organizatorami (Polskim Zrzeszeniem Inżynierów i Techników Sanitarnych, Oddział w Toruniu oraz Wydziałem Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu) zapraszamy do Torunia!

Magazyn Przyrodniczy Salamandra patronuje Sztuce Natury już po raz dwunasty.

Więcej informacji na stronie sztukanatury.pl oraz na profilu Sztuka Natury na Facebooku.